Στις 15 Μαρτίου 1943 αναχώρησε από τη Θεσσαλονίκη ο πρώτος σιδηροδρομικός συρμός με "επιβάτες" Εβραίους της πόλης και προορισμό τα στρατόπεδα του θανάτου Άουσβιτς και Μπιρκενάου. Ακολούθησαν ως το Αύγουστο του ίδιου χρόνου 18(!) ακόμη αποστολές θανάτου σε στρατόπεδα της κεντρικής Ευρώπης...
Στις 10 Μαρτίου 2017 με πρωτοβουλία του γενικού προξενείου της Γερμανίας στη Θεσσαλονίκη και της εναπομείνασας -άλλοτε κραταιάς εβραϊκής κοινότητας της πόλης- φτάνει από τη Θεσσαλονίκη στο Μόναχο (για πρώτη φορά στην πολυετή ιστορία της Κρατικής Ορχήστρας Θεσσαλονίκης και με αποκλειστική χρηματοδότηση από το Ελληνογερμανικό Ταμείο για το Μέλλον) ομάδα 90 μουσικών και χορωδών προκειμένου, ερμηνεύοντας ενώπιον του σύγχρονου γερμανικού κοινού έργα Εβραίων και Ελλήνων συνθετών, να συμβάλει στη διατήρηση της Μνήμης όσων δεν επέστρεψαν ποτέ απ΄ τα στρατόπεδα του θανάτου, αλλά και Τιμής σ΄ όσους (τους μόλις 1.950 απ΄ τους 53.000 συνολικά) επέστρεψαν στην πόλη τραγουδώντας στη διαδρομή "Περίμενε με Θεσσαλονίκη".
«Το Ολοκαύτωμα είναι γνωστό στη Γερμανία. Διδάσκεται στα σχολεία, απασχολεί τους πολίτες της χώρας. Η γνώση των σύγχρονων Γερμανών όμως αφορά αποκλειστικά σχεδόν στις φρικαλεότητες αναφορικά με την Πολωνία, τη Γαλλία, την Ολλανδία και πολύ λιγότερο σ΄ ό,τι αφορά αυτά που διαδραματίστηκαν στη νότια Ευρώπη και ιδιαίτερα τη Θεσσαλονίκη».
Ο Γερμανός πρόξενος στη Θεσσαλονίκη Walter Stechel υπήρξε σαφής στη σημερινή παρουσίαση της πρώτης σύγχρονης μουσικής "αποστολής" από τη Θεσσαλονίκη στη Γερμανία, 74 ακριβώς χρόνια μετά...
«Ο λόγος αυτής της προσπάθειας είναι οι όχι πάντα εύκολες σχέσεις μεταξύ Ελλάδας και Γερμανίας. Η τεράστια ιστορική ευθύνη για τις φρικαλεότητες που συνέβησαν βαραίνει αποκλειστικά τη Γερμανία. Η επεξεργασία αυτού του μελανού κεφαλαίου της κοινής ιστορίας των δυο χωρών παραμένει το κύριο μέλημα μας. Το Ελληνογερμανικό Ταμείο για το Μέλλον ανέλαβε να προωθήσει τις πρωτοβουλίες που συμβάλουν στην οικοδόμηση μιας κοινής ιστορικής μνήμης και να συνεισφέρουν στη συμφιλίωση με τα μαρτυρικά χωριά και τις εβραϊκές κοινότητες. Το ελληνογερμανικό ταμείο επιχορηγείται με ένα εκατομμύριο ευρώ ανά έτος στην τριετία 2014-1017 αποκλειστικά από τη Γερμανία. Σκοπός των δράσεων του είναι όχι μόνο η προώθηση των πρότζεκτ συμφιλίωσης στην Ελλάδα, αλλά και η συμβολή στη συνειδητοποίηση των Γερμανών πολιτών αναφορικά με το ελληνογερμανικό παρελθόν και τα μελανά του σημεία, προκειμένου να εδραιωθεί στη συνείδηση των Γερμανών και να αναζητήσουμε από κοινού με τους πολίτες ένα κοινό μέλλον για την Ευρώπη».
Β. Χαρισοπούλου
