Μπορεί να πέρασε ένας αιώνας από τη γέννηση της “Μεγάλης ουτοπίας” και κοντά 30 από το ...θάνατο της (της Ρωσικής επανάστασης και των φιλοσοφικών και πολιτικών ιδεών που εκπορεύτηκαν απ' αυτή) όμως η πολιτική και οι επιπτώσεις δεν διαμόρφωσαν μονό τον περασμένο αιώνα.
Πολιτική, κοινωνία, προσφυγικό, ανθρώπινα δικαιώματα, τέχνη – ζητήματα που εξακολουθούν να “μονοπωλούν” και σχεδόν να “τεκμηριώνουν” την κοινωνική καθημερινότητα του σύγχρονου κόσμου και... -πώς αλλιώς; - τη θεματική των ταινιών ντοκιμαντέρ που μετέχουν στη φετινή 19η διοργάνωση του φεστιβάλ στη Θεσσαλονίκη.
Καθώς μάλιστα η σύγχρονη μυθοπλασία μοιάζει να ωχριά έναντι της πραγματικότητας, οι ταινίες ντοκιμαντέρ που ετοίμασαν και υπέβαλαν μόνο οι Έλληνες δημιουργοί ξεπέρασαν τις 110, ενώ 64 από αυτές εγκρίθηκαν και θα προβληθόυν στο πρόγραμμα του 19ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης. Τρεις μάλιστα απ' αυτές, συμμετέχουν στο Διεθνές Διαγωνιστικό Τμήμα, που εγκαινιάζεται στη φετινή διοργάνωση.
-Εκατό χρόνια με όνειρα, ελπίδες, πολέμους, καταστροφές και εξεγέρσεις συνθέτουν τη “Μεγάλη ουτοπία 1917-2017” του κινηματογραφιστή Φώτου Λαμπρινού που συμμετέχει στη διοργάνωση.
-”Μνήμες” από μια Ελλάδα που αλλάζει και...φλέγεται καταγράφει στην ομότιτλη ταινία του για την ελληνική ιστορία μέσα από σπάνια, ανέκδοτα αρχειακά πλάνα και επίκεντρο την κρίσιμη περίοδο 1936-1952, ο Νίκος Καβουκίδης.
-Η ζωή και η πολιτική δράση του Ανδρέα Λεντάκη και μαζί, η πορεία της Αριστεράς στην Ελλάδα, αλλά και η ευρύτερη πολιτική ιστορία καταγράφονται στην ταινία “Η ιστορία είμαι εγώ - Ανδρέας Λεντάκης” του Μένου Δελιοτζάκη, ενώ στο “Πορτρέτο του πατέρα σε καιρό πολέμου” ο Τίμων Κουλμάσης, αφηγείται μια απρόσμενη ιστορία από τη ζωή του πατέρα του.
- Μια αυτάρκης κοινωνία σ ένα χωριό της Αρκαδίας ζει με ό,τι η ίδια παράγει. Κι ύστερα κατοχή, μετανάστευση, τραύματα, επούλωση, εξέλιξη. Η Ελλάδα χθες και σήμερα στην ταινία «Της πατρίδας μου η σημαία...» του Στέλιου Χαραλαμπόπουλου.
Το προσφυγικό ζήτημα, οι τραγωδίες χιλιάδων ανθρώπων που βιώθηκαν με φόντο την Ελλάδα, δεν θα μπορούσαν παρά να αποτελέσουν “υλικό” για σειρά ντοκιμαντέρ που διεισδύουν ίσως μερικά “πλάνα” μετά την αρχική εικόνα... Έτσι ο ανεξάρτητος δημοσιογράφος Laurent Laughlin συναντά και ακολουθεί μια λεσβία πρόσφυγα από τη Συρία. Φτάνει με μια βάρκα του θανάτου στη Λέσβο και καταλήγει στο γερμανικό κοινοβούλιο για να πει την ιστορία της.
“Για μια άλλη ζωή”.
-Τον καταυλισμό της Ειδομένης καταγράφει το “Feeling of a Home των Μιχάλη Καστανίδη και Ηώς Χαβιάρα, ενώ οι ντοκιμαντερίστριες Μαρία Κουρκούτα και Νίκη Γιάνναρη βλέπουν στην ταινία τους “Φαντάσματα πλανιούνται πάνω από την Ευρώπη “ που κλείνει τα σύνορα για τους πρόσφυγες της Ειδομένης, κι εκείνους ν' απαντούν κλείνοντας τις γραμμές των τρένων.
-Πρόσφυγες και νησιώτες: σχέση πολύπλοκη, αλλά και τρυφερή, ποτισμένη με φόβο αλλά και ελπίδα στο “Eyes of Exodus” της Alexandra Liveris, ενώ τη
”Λεωφόρο της προσφυγιάς” ( Refugee Highway) καταγράφει ο Έλληνας ντοκιμαντερίστας Χρόνης Πεχλιβανίδης.
Βίκυ Χαρισοπούλου
